مجله خبری تشریفات

کردستان
یکی‌از مناطقی که دارنده سنت‌های خاص تشریفات مشهد برای برگزاری هر چه عالی عروسی اهل ایران می باشد کردستان میباشد. دیدنی میباشد بدانید برپایی مراسم عروسی در‌این شهر ۷ روز به ارتفاع خواهد انجامید. در دو روز ابتدایی زنان تک تک محله به سمت منزل داماد رهسپار گردیده تا در پختن نان عروسی به آنها یاری نمایند. همینطور از طرف خانواده پسر دو نفر که یک کدام از زن و دیگری دختر میباشد را به منزل عروس می‌فرستند تا به آنان در پخت خوراک امداد کرده و دست عروس را در حنا بگذارند. این دو خلال آشپزی وظیفه آوردن جامه‌های تهیه و تنظیم گردیده خانواده داماد برای خانواده دختر را نیز بر ذمه دارا هستند. آن دو تا وقتیکه مطمئن شوند همگی چیز برای برگزاری عروسی فراهم گردیده در منزل عروس میمانند. بعد از آن ۷ شب مالامال هیجان و خنده رو انتظار دو خانواده را میکشد.

در پیشین در جنوب جمهوری اسلامی ایران عمدتا عروسی‌ها ۷ روز ارتفاع میکشید ولی امروزه این عدد به سه روز کم شده میباشد. البته با وجود افزایشه هزینه‌ها از چگونگی عروسی اهل ایران در شهرهای جنوبی جمهوری اسلامی ایران معدود نشده میباشد. در برخی شهرها مانند قشم مراسم عروسی پس از ناهار برگزار شود. به این شکل که اقوام در حدود صرف ناهار به خانه عروس دعوت گردیده و بعد از آن به تزئین اتاق عروس و داماد خواهند پرداخت. جذاب میباشد بدانید با وجود اینکه مهمانان تعدادی روز در منزل دختر حضور دارا هستند البته اذن دیدن عروس را به هیچ عنوان نخواهند داشت.

بعداز غروب کردن خورشید، دفعه به پذیرایی از دیگر مهمان‌ها میرسد. در همین حین داماد به یار دو مرد دیگر آواز خوانان و رقص کنان به سمت منزل عروس راهی میشوند. عروس نیز به یاروهمدم دو زن دیگر آوا خاصی را زمزه کرده و پای کوبی می‌نمایند. عروس صرفا پس از رفتن مهمان‌ها اذن دارااست تور را از روی شکل خویش بردارد. مراسم عروسی در جنوب جمهوری اسلامی ایران به اینجا ختم نخواهد و تا ۷ روز اهل یک محل محل می خوانند و می رقصند.

رطوبت جز ناگسستنی دست اندرکاران مؤثر در حالت تشریفات مشهد اقلیمی میباشد که در تراس مرکزی نقش عمده ای انجام می نماید، رطوبت به معیار آبی رنگ که به صورت گاز در جو وجود دارااست ، یا این که به بخار آب مو جود در جو گفته می گردد.

معمولا در ایوان های مرکزی ، گودی باغچه هایی با گونه های گل ها و درختان ، و همینطور آبگینه با استخرهای معدود عمقی نیز وجود دارااست که خلال زیبایی با سایه اندازی و ارتقاء رطوبت نسبی ، به حالت مساعد تراس مرکزی امداد کرده و خویش از عنصرها مهم سیستم سرمایش طبیعی در‌این نوع به شمار منزل ها به حساب می آید.

آب هم عنصری میباشد که در تراس منزل کهن اهل ایران از مداقه ویژه ای شامل است و همانگونه که تیتر شد خلال تأثیری که در ساخت‌و‌ساز رطوبت و خنکی هوا داراست ، مفاهیم معنوی بی نیاز نیز در فرهنگ وتمدن اهل ایران اسلامی داراست.

گنجایش حرارتی و گرمایی ویژه آب نسبت به بقیه اجسام در روی کره زمین بیشتر میباشد ، به همین واسطه آب امکان ذخیره حرارت بیشتری نسبت به میانگین ذخیره حرارت بقیه اجسام در روی کره زمین را دارااست ، به همین استدلال میباشد که وجود آب در اقليم حوزه‌ میتواند سبب میانروی جايگاه حرارت در حین شبانه روز گردد.

فضای سبز
تراس منزل دیرین اهل ایران که به صورت مرکزی نقش بسته میباشد در سه منزل عامریها ، بروجردی ها ، طباطبایی ها معین گردیده است و با مقایسه این منزل ها به‌این فیض می رسیم که با ارتقا مساحت ایوان مرکزی ، مساحت فضای سبز نیز ارتقا داشته میباشد و ترازو ارتقاء آن در تعدادی منزل پایان با اینکه از دید مساحت تراس با هم تفاوت دیده گیری داشته اند ، البته از دید تفاوت مساحت فضای سبز این تفاوت چندان دیده گیر نبوده میباشد.
فضای منزل سنتی در سطح افقی بر طبق سلسله مراتب دسترسی از خارج به هسته مرکزی ایوان میباشد. سردر ورودی، هشتی و دالان ستون سلسله مراتب فضاهای میباشد که با نگهداری محرمیت درونی دسترسی به تراس در معماری را و از آن به اندرون منزل را ممکن می سازد. لایه های گوشه و کنار تراس به ترتیب جای اتاق هاست که مستقیما با نوروروشنایی ، آب، گیاه، هوا و به صورت کلی با تراس مرکزی در تماس می باشند.

اتاقهای سه دری، پنج دری، سالن و بادگیر ارسی، بالاخانه، گوشوار و تختگاه در حوالی تراس جا می‌گیرند. در لایه دوم ، نسبت به تراس فضاها به انگیزه هجران از ایوان در معماری سنتی کشور ایران، ناگزیر از سود گیری فروغ سقفی میباشد. فضاهای آشپزخانه، هشتی ، پستو ، انباری و آب ریزگاه درین ستون قرار می‌گیرند.

همه منزل ها، چه خرد باشند و چه بلندمرتبه ایوان و یا این که تراس مرکزی دارا‌هستند و از نظام قضایی واحدی تبعیت می نمایند ، تراس منزل سابق اهل ایران از نگاه حس فضایی همچون یک اتاق سرباز شغل می نمایند و در تمامی این منزل ها مرکزیت تام دارااست و همچون قلب منزل فعالیت می می نماید.

یک کدام از حرم متبرکه استان زنجان بنا شده در تشریفات مشهد قسمت مرکزی ابهر بقاع مبارکه امامزاده محمد بن احمد (علیه السلام) که در باطن شهرستان ابهر و اینک بهر خیابان امام واقع گردیده‌است و نسبت شریف آن بزرگوار طبق مدارک جانور با هفت واسطه به حضرت علی ابن ابی طالب (علیه السلام) ختم می‌شود و لقب شریفش ابو الحسن المدفون فی ارض ابهر و جزء اثرها باستانی میباشد و اداره آن پایین حیث اداره موقوفات است و اکنون در اجرای فرامین رده معظم رهبری مد ظله العالی تبدیل به قطب فرهنگی شد‌ه‌است. پیش از این گنبد این بقاع به شكل مخروط بود كه در سال ۱۳۶۷ بوسیله اداره وقف شهرستان ابهر بعد از تغييرات ما یحتاج كاشی‌كاری شد و شكل گنبد تغيير كلی کرد.
آستان امامزاده محمد (علیه السلام) درضلع شمالی خیابان امام و در جنب مسجد نوروروشنایی واقع شد‌ه‌است و یکی بقعه دارای اعتبار شهر ابهر میباشد. بنای ساختمان حرم امامزاده از بخش بیرونی مربع صورت به ارتفاع هر ضلع ۶/۷۰ متر و از جناح داخلی هشت ضلعی میباشد.

او‌لین گنبد های خاورمیانه با خشت گلی و عاقبت تشریفات مشهد با خشت و سنگ پخته تشکیل شده اند. گونه های چوبی آن به جهت ماهیت نسبتاً مدل و انعطاف پذیر مواد قابلیت دهانه بزرگ را داشتند و طریق معمولی کلیساهای گنبدی تا قرن 7 بود، اگرچه بیشتر گنبدها با مواد نادر انعطاف دیگر تشکیل شده اند.

گنبدهای چوبی با استعمال از سقف از قبیل مس یا این که ورق سرب در قبال هوا نگهداری می شدند.گونه های سنگ تراش خورده گران خیس و هیچ زمان به اندازه گران قدر نبودند و از چوب برای دهانه های گرانقدر که در آن خشت وجود نداشت به کار گیری می‌شد.

مصالح ساختمانی نو قرن نوزدهم و ادراک عالی نیروهای داخل بنا ها از قرن 20 زمان های جدیدی را پیش روی شما قرار بخشید. تیرهای آهن و فولاد ، کابل های فولادی و بتن پیش تنیده ، نیاز به توکل گاه فرنگی را از دربین میبرد و گنبدهای بسیار نازک تری را حاذق می سازد.

در حالی که گنبدهای سنگ تراشی قبل نسبت شعاع به ضخامت 50 داشتند، این نسبت برای نوع امروزی قادر است بیش تر از 800 باشد. وزن معدود آن‌ها خیر صرفا دهانه های بسیار بیشتری را مجاز می‌کرد، بلکه قابلیت تولید اشکال متحرک تبارک را نیز مهیا می‌کرد.

بقعه امامزاده هبه الله (ع) در روستای تشریفات مشهد توکل شهرستان شازند وایشان جای‌دارد.این زیارتگاه در دامنه کوهی واقع گردیده است و آب بسیار سردی از ذیل ساختمان آن از دل کوه خارج می‌آید. در ماه محرم هیات های سوگواری روستاهای دور و بر مثلا چشمه پهن، واشه، عمارت، قاسم اباد ، قلعه پسیجان و روستای توکل در‌این زیارتگاه تجمع کرده و به سوگواری میپردازند.

تابستانها و فصل‌پاییز مدام این زیارتگاه پر‌از جمعیت میباشد.بر طبق مطالعه های صورت گرفته بوسیله یک موسسه پژوهشی شهر قم ، این امامزاده نسل نهم حضرت امام سجاد(ع) میباشد. شجره ان هم بدین تفصیل میباشد. سید هبه الله فرزند علی فرزندالحسین فرزند ابو جعفر محمد فرزند علی فرزند ابوالحسن محمد فرزند علی برطه فرزند الحسن الافطس فرزند ابوالحسن علی اصغر فرزند امام زین العابدین. ولی سید هبه الله فرزندی بنام محمد داشته میباشد.

این زیارتگاه ساختمان آجری نوساز داراست. بنای آن دو طبقه و تماما نو میباشد. محیط آن محوطه سازی اندکی گردیده است و و زورار روی آن می نشینند. در ساختمان زیارتگاه و در طبقه فوقانی تالار بسیار بزرگی وجود دارااست که مرقد مطهر اواسط آن قرار گرفته میباشد. بارگاه زیارتگاه روی مرقد قرار گرفته میباشد. نماز جماعت گاه و بیگاه با حضور زائران در نزدیکی بارگاه اجرا مي شود.در ۲۰۰متری زیارتگاه نیز قبر دو شهید نگهبانی مقدس جای دارد.

مملوکيان نيز در اظهار و نماياندن صورت معماری تشریفات مشهد اسلامی مسجد خجسته الاقصی سهيم بودند و دومين جهش در پرورش و پيشرفت معماری بدست آن ها صورت گرفت و در واقع متمم طرح‌های قبلي بود و در اين زمان صورت معماری مقبره شريف که بيانگر اسلاميت مسجد مبارک الاقصی در طول اين زمان ها هست تشریفات مشهد ، تکميل گشت.

مملوکيان خلال احداث راهروها ، مدرسه ها دينی ، مناره‌ها و درب‌ها ، نسبت به نوسازی گنبدها ، سقاخانه‌ها و نيمکت‌ها و محراب‌های کنونی و منتشره درصحن حرم شريف اقدام کردند.

هم زمان با شکل گيری معماری مسجدالاقصی ، سکو دينی آن در نزد مسلمان‌ها که از قرآن کريم و احاديث شريف نشأت گرفته می‌باشد ، تبلور و عينيت يافت . يقيناً در‌صورتی‌که اين درجه خلا ، قدس امروزه شاهد اين معماری وآبادانی در مسجدالاقصی نبود.

مسلمانها از زمان فتح عمری ، به قصد زيارت و برگزاری مناسک در مسجدالاقصی و تبليغ دعوت اسلامی بار هجرت می‌بستند . حتی شخص خليفه دوم تعدادی از صحابه خود را که در رکاب ايشان وارد قدس شده بودند ، مکلف نمودند در بيت المقدس سکنی گزيده و خلال وظايف اداری به امر تعليم در مسجدالاقصی بپردازند . برای مثال اين صحابيون عباده بن الصامت (متوفی 34 هجری ) نخستين حکم کننده در فلسطين و شداد بن أوس (متوفی 58 هجری) که هر دوی آن‌ها در بيت القدس دار فانی را وداع گفته و در مقبره باب الرحمه واقع در بيرون از حصار شرقی مسجدالاقصی به خاک امانت شدند .

علمای اعلام ازگوشه و کنار و به منظور فراگيری علوم به قصد مسجدالاقصی عزيمت کردند که از آن جمله مقاتل بن سليمان مفسر (متوفی 150 هجری) و امام اوزاعی بن عبدالرحمن بن عمر و فقيه اهل شام (متوفی 157 هجری) و امام سفيان الثوری پيشوای اهل عراق (متوفی 161 هجری) و امام ليث بن سعد فقید مصر (متوفی 175 هجری) و امام محمد بن إدريس شافعی از ائمه اربعه (متوفی 204 هجری) بودند .

10ـ پژوهشگر و متتبع بی‏نظیر، میرزا حسین تشریفات مشهد نوری، متوفای 1320 هجری، پس از جست و جویبار فراوان، به هشت‏باب از ترجمه‏ی تاریخ قم دست‏یافته (جنة الماوی، ص 47 و بحار، ج 53، ص 234) و مشروح روایت احداث مسجد مقدس جمکران را از ترجمه‏ی تاریخ قم، از روی دست‏خط سید نعمت الله جزائری، در اثرها قیمت‏مند خویش آورده است :

1ـ جنة الماوی، چاپ بیروت، دارالمحجة البیضاء، 1412 هجری، ص 42- 46 .

2ـ به عبارتی، به پیوست، بحار الانوار، چاپ بیروت، مؤسسة الوفاء، 1403 هجری، ج 53، ص 234ـ. 230 .

3ـ نجم ثاقب، چاپ طهران، علمیه‏ی اسلامیه، بی‏تا، ص 212- 215 .

4ـ واژه‏ی طیبه، چاپ سنگی، بمبئی، 1303 هجری، ص 337 .

5ـ مستدرک الوسائل، چاپ قم، مؤسسه‏ی آل‏البیت علیهم السلام، 1407 هجری، ج 3، ص 432 و447 .

11ـ روضه خوان محمد علی کچویی قمی (متوفای 1335 هجری) مشروح آن را از کتاب‏های خلاصة البلدان، نجم ثاقب، کلمه‏ی طیبه، در کتاب قیمت‏مند انوار المشعشعین، چاپ قم، کتابخانه آیة‏الله مرعشی، 1423 هجری، ج نخستین، ص 441- 449 (چاپ سنگی 1327 هجری، جلد اولیه، ص 184- 189)، نقل نموده است .

12ـ حاج روضه خوان علی یزدی حائری (متوفای 1333 هجری) مشروح آن را در کتاب « الزام الناصب » ، چاپ بیروت، مؤسسه‏ی اعلمی، 1397 هجری، جلد دوم، ص 58- 62، به گزارش محدث نوری، از ترجمه‏ی تاریخ قم آورده است .

13ـ تمامی‏ی کسانی که بعد از محدث نوری درباره‏ی تاریخ قم کتاب نوشته‏اند، مشروح ماجرا احداث مسجد مقدس جمکران را از وی نقل کرده‏اند . روضه خوان محمد حسن ناصر الشریعه، متوفای 1380 هجری، در تاریخ قم، چاپ قم، مؤسسه‏ی مطبوعاتی دارالعلم، 1342 خورشیدی، ص 147- 156، یکی‌از آن اشخاص میباشد .

همان طور که پيش از اين گفته شد؛ روايات تشریفات مشهد بسيار زيادي در اين باره در کتب روائي وارد شده میباشد که در اينجا به همين مقدار اکتفا مي شود ولی جهت تکميل دعوا به بعضي از اوصاف و ويژگيهاي معنوي مسجد کوفه که در متن روايات مختلف آمده است اشاره مي شود:

... مسافر در اين مسجد مخير است که نمازش را تک تک و يا به صورت شکسته بخواند.

اعتکاف در آن مسجد مانند اعتکاف در مسجدالحرام و مسجد مدينه میباشد؛ يعني از ثواب و فضيلت بيشتري شامل است.

مسجد کوفه، افضل از مسجد اقصي در بيت المقدس هست.

کشتي نوح از همين مکان حرکت کرده است.

هيچ گرفتار و محزوني در مسجد کوفه دست به دعا برنداشته مگر آنکه دعايش مستجاب شده است؛ يعني خداوند ناراحتی و گرفتاري اورا برطرف ساخته و حاجتش را برآورده میباشد.

مسجد کوفه باغي از باغهاي فردوس است.

طرف راست اين مسجد خجسته و با برکت تر از طرف چپ آن هست.

عصاي موسي(ع)، شجره يقطين و انگشتر سليمان و... در آنجاست.

در روز قيامت اين مسجد براي اهلش شفاعت خواهد کرد.

حضرت ابراهيم(ع) و حضرت نوح(ع) و حضرت زکريا(ع)... در آن نماز خوانده اند.

امام زمان(ع) بعداز ظهور در آن نماز خوانده و آنجا را محل قضاوت و محکمه خود قرار خواهد داد.

آنجا يکي از چهار مسجد اساسی مسلمان‌ها میباشد؛ يعني مسجدالحرام و مسجد مدينه و مسجدالاقصي است که مسجد کوفه از مسجدالاقصي با فضيلت تر میباشد.

مسجد روحانی زاید پس از مسجدالنبی تشریفات مشهد در مدینه و مسجدالحرام در مکه، سومی مسجد تبارک فقید می‌باشد و در میهن امارات، در حومه‌‌‌ی شهر ابوظبی قراردارد. ابوظبی یکی از امیرنشین‌های هفت‌گانه و پایتخت مملکت امارات متحده‌‌‌ی عربی می‌باشد. اسم قدیم ابوظبی «ام ‌‌‌لنار» بوده میباشد. روضه خوان خلیفه بن زاید تشریفات مشهد بن شاه آل نهیان، حکم کننده امارت ابوظبی و مدیر دولت امارات متحده‌‌‌ی عربی است. ولیعهد امیرنشین ابوظبی، روضه خوان محمد بن زاید آل نهیان است. در‌این شهر به اسم او تیم ساختمان‌هایی، برای مثال موزه‌‌‌ی روضه خوان زاید، مجموعه‌‌‌ی تجاری بلندمرتبه شهر، قصر روحانی و ورزشگاه گرانقدر زاید تشکیل‌شده که به عنوان مثال پروژه‌‌‌های دارای اسم و رسم معماری در عالم به شمار می‌‌‌آیند. عامل ها متفاوتی در تعیین شهر ابوظبی تحت عنوان یكی از ده شهر بلندتر فقیه در جذب گردش گر مؤثر بوده‌‌‌اند، ولی بیشتر كارشناسان سازمان جهانی توریسم، مسجد زیبای شیخ زاید را از جمله مهمترین کارداران جذب گردشگر به ابوظبی در سال‌های اخیر می‌دانند.

دولت امارات با غرض تعمیق تمدن، مفاهیم اسلامی و بها‌های دینی، تشکیل داد این مسجد را آغاز کرد. مسجد مثال‌‌‌ای زیبا از تلفیق معماری امروزی و سنت‌های اسلامی را به اکران می‌‌‌گذارد.این صرفا مسجد امارات است كه وارد شدن به آن برای غیرمسلمانان ممنوع وجود ندارد. ولی جز مسلمانان، اذن‌‌‌ی یلمس كردن آیه‌ها قرآن نوشته‌‌‌گردیده روی دیوارها و كتاب‌های قرآن به اشخاص دیگر داده نمی‌‌‌گردد. غیرمسلمانان می‌‌‌توانند از روز یک‌شنبه تا پنج شنبه‌‌‌ی هر هفته در ساعت‌های 10 تا 11 صبح زود از این مسجد دیدن نمایند.

وضعیت و تارنما ساختمان

محل قرارگیری سازه بین دو پل مشهور mussafah و maqta است. مسجد در کنار آب درست شده و روی یك تپه‌‌‌ی ده متری قرار دارد و نسبتاًً از سطح خیابان 9 متر فراتر میباشد و در بهره از هر زاویه و در هر مسافت و مسافتی از مجموع شهر ابوظبی قابل مشاهده است. بلندترین بخش آن 75 متر از سطح زمین طول دارد. مساحت وبسایت و زمین مسجد 412/22000 مترمربع است.

امامزاده ادهم دستگرد در شهرستان تشریفات مشهد برخوار، استان اصفهان در شهر دستگرد واقع گردیده که بنایی کهن و بسیار مجلّل و دارنده حیاط، گنبد، گلدسته و صحن است. این سازه با امکاناتی مانند زائرسرا و فروشگاه های ناحیه از مکانهای مذهبی این شهرستان است که گزینه دقت علاقمندان میباشد.آستان باشکوه امامزاده ادهم (علیه السلام) در دستگرد برخوار، خیابان شهید بهشتی جای دارد و گزینه دقت همسایه میباشد. به اعتقاد و باور اهل یک محل، امامزاده ادهم از احفاد امام هفتم (علیه السلام) میباشد که نسب اورا اینگونه بیان آورده اند: سیّد ادهم بن نوح بن اسحاق بن امام موسی بن جعفر (علیه السلام).

این آرامگاه بنایی سابق و بسیار مجلّل و دارنده تراس، گنبد، گلدسته و صحن میباشد. در جانبین این تراس، دو گلدسته قشنگ درنظرگرفته شده که با کاشی های گره ای در زمینة آبی رنگ تزئین شده و برابهت مزار افزوده میباشد. در جنوب صحن، تالار، مسجد سابق و خدمت های بهداشتی قراردارد. زائرسرایی مشمول ۱۷ اتاق، مهد قرآن کریم و مهربان و ۱۲ دکان از تجهیزات این بقاع متبرکه میباشد. مساحت صحن فعلی امامزاده ۵۰۰۰ متر مربع میباشد و مساحت تحت بنای بقاع و بقعه به ۵۰۰ متر مربع می‌رسد. این سازه تا اوایل انقلاب مصالح آجر و گل داشته که به عملکرد هیات امناء و خیرین شهر، ساختمان نو جایگزین آن گردیده است. دو مناره قشنگ و کاشیکاری گردیده به طول ۲۳ متر از کف در دو طرف گنبد دوپوش و فیروزه ای رنگ زیارتگاه ایجاد شده است که به شکوه سازه افزوده میباشد. طول زیارتگاه از کف به ۱۰ متر می‌رسد. در ضلع جنوبی صحن زائرسرا جهت رفاه زایرین تشکیل‌شده که فروشگاه های زیر زائرسراها نیز در جوار ساختمان از متعلقات و موقوفات امامزاده است. در باطن بقعه ضریحی چوبین و معرق کاری گردیده در بعدها ۲×۳ روی سنگ مزار امامزاده قرار گرفته و اضلاع و دیواره های بقاع تا سقف بصورت بسیار زیبایی گچبری و آینه کاری گردیده که تحسین هر بیننده را بر می انگیزد. تاریخ گچبری به سال ۱۳۶۰ و کار مدرس شیخ گچبر، بر لوح دیوار بخوبی نمایان میباشد.